سنگ قیمتی چیست؟
سنگ قیمتی سنگ‌های جواهر جذاب و چشم نوازی هستند که از سنگ یا مواد معدنی ساخته می‌شوند و اغلب برای استفاده در جواهرات و تزیینات فشن یا مد به کار می‌روند.
از اواسط سال‌های ۱۸۰۰، تنها چهار سنگ خاص جزو سنگ‌های قیمتی بوده‌اند: الماس، یاقوت، زمرد و یاقوت کبود. همه سنگ‌های قیمتی شفاف هستند و با غنای رنگ ارزش داده می‌شوند؛ البته، به جز الماس که هر چه بی‌رنگ‌تر باشد، ارزش بالاتری دارد.
نادر بودن، زیبایی و روش تولید یا شکل‌گیری سنگ‌های قیمتی به جذابیت آنها می‌افزاید.
هر گونه جواهرات و لوازم زینتی که حاوی یک سنگ قیمتی باشد، باشکوه‌تر و خیره‌کننده‌تر به نظر می‌رسد و کسی که آنها را داشته باشد جزو افراد ثروتمند و طبقه بالای جامعه محسوب می‌شود.
تفاوت یک سنگ قیمتی با یک سنگ نیمه قیمتی در چیست؟
سنگ‌های جواهر قیمتی و سنگ‌های جواهر نیمه قیمتی اصطلاحاتی هستند که در اواسط دهه ۱۸۰۰ برای توصیف انواع سنگ‌های جواهر ایجاد شد و صرفاً سنگ‌ها را بر اساس نادر بودن آنها طبقه بندی می‌کند.
سنگ‌هایی که به وفور یافت می‌شوند را «سنگ‌های نیمه قیمتی» می‌نامند و سنگ‌هایی که نادر و کمیاب هستند به عنوان سنگ‌های جواهر قیمتی و گرانبها که ارزش بیشتری دارند طبقه بندی می‌کنند.
به همین علت، سنگ‌های جواهر الماس، یاقوت سرخ، یاقوت کبود و زمرد در خانواده سنگ‌های قیمتی طبقه‌بندی شده‌اند. تمام سنگ‌های دیگر در رده سنگ‌های نیمه قیمتی جای می‌گیرند.
تفاوت و وجه تمایز بین سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی نادر بودن و کیفیت آنها است.
با وجود این تمایز و طبقه‌بندی بین سنگ‌های قیمتی و سنگ‌های نیمه قیمتی، لزوماً درست نیست که سنگ‌های قیمتی همیشه از یک سنگ نیمه قیمتی با ارزش‌تر یا کمیاب‌تر باشد. برای مثال، یک گارنت یا نارسنگ سبز معروف به Tsavorite (ساوریت) به عنوان یک سنگ نیمه قیمتی طبقه‌بندی می شود اما نسبت به یک سنگ زمرد که در رده سنگ‌های قیمتی قرار دارد، از ارزش بیشتری برخوردار است.
بنابراین، ارزش یک سنگ را چندین عامل مختلف ارزیابی می‌کند و می سنجد و سنگ‌های قیمتی غالبا ارزش بیشتری نسبت به سنگ‌های نیمه قیمتی ندارند. با این حال، برچسب آنها هنوز هم با ارزش است و در سراسر جهان برای تبلیغ و فروش جواهرات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سنگ قیمتی: الماس
الماس از محبوب‌ترین سنگ‌های قیمتی است که در میان سنگ‌های قیمتی بیشترین ارزش را دارد زیرا تشکیل و ساخته شدن آن میلیون‌ها سال طول می کشد.
الماس یک ترکیب معدنی است که از کربن خالص ساخته شده و سخت‌ترین ماده طبیعی موجود روی کره زمین به شمار می‌رود. سنگ‌های الماس بسیار قوی هستند و فقط با یک الماس دیگر قابل برش یا صیقل داده شدن هستند. نام الماس از واژه یونانی “adamus” گرفته شده و به معنی «شکست ناپذیر» است.
الماس‌ها به طور معمول بی‌رنگ هستند، اما سنگ‌های زرد، قهوه‌ای، سبز، خاکستری، سیاه، صورتی، آبی، قرمز و بنفش نیز می‌توانند در طیف رنگ الماس یافت شوند. الماس‌های درجه یک در جواهرات بر اساس رنگ (از مایل به سفید تا مایل به زرد) و وضوح (از خالص تا سطوح مختلف ناخالصی و رگه) درجه‌بندی می‌شوند. الماس در قیراط اندازه‌گیری می‌شود؛ یعنی هرچه وزن قیراط و سطح خلوص یک سنگ بالاتر باشد، این گوهر با ارزش‌تر است.
الماس سنگ ماه تولد برای متولدین ماه آوریل (فروردین) است.
- راهنمای انتخاب آویز الماس برای گردنبند
- با رنگ‌های سنگ الماس بیشتر آشنا شوید؛ از الماس خونین تا الماس رنگین کمان
- برش‌های رایج و پرطرفدار سنگ الماس در بازار را بشناسید
- هر آنچه در مورد انواع الماس و معیارهای کیفیت آن باید بدانید
سنگ قیمتی: زمرد
زمرد به خاطر رنگ سبز درخشان خود معروف است و می تواند دارای رنگ آبی یا زرد باشد که در معرض گرمای زیاد، می‌تواند همه رنگ خود را از دست بدهد. نمای بیرونی شکننده زمرد شکل دادن آن را دشوار می‌کند.
اولین زمردها در مصر علیا در ۲ هزار سال قبل از میلاد مسیح استخراج شدند. سنگ‌های زمرد در طول سلطنت اسکندر بزرگ استخراج شده و مورد پسند و علاقه كلئوپاترا قرار گرفتند و توسط او جمع‌آوری شدند.
آزتک‌ها و اینکاها نیز سخت طالب زمرد بودند و مغولان هند نیز آن قدر برای آنها احترام و ارزش می‌گذاشتند که روی سنگ‌ها را با متون مقدس حک می کردند تا از آنها برای جلوگیری از شر استفاده کنند.
از لحاظ تاریخی، زمردها از کشورهای روسیه، اتریش، استرالیا و نروژ استخراج شده‌اند. امروزه، اکثر زمردها در برزیل، زامبیا و کلمبیا یافت می‌شوند. زمرد سنگ جواهر مخصوص متولدین ماه مه است.
برای اطمینان از اصل یا بدل بودن زمرد، آن را زیر نور بگیرید. زمرد واقعی هیچ نوع فلاش رنگی از خود بازتاب نخواهد داد. زمرد طبیعی فلاش‌های اندکی بازتاب می‌دهد که اصطلاحا آتش نامیده می‌شوند. اما زمرد بدلی همچون رنگین‌کمان نور می‌تاباند و به این ترتیب می‌توانید غیر اصل بودن آن را تشخیص دهید.
سنگ قیمتی: یاقوت سرخ
یاقوت سرخ یا Ruby از سنگ‌های جواهر قیمتی دیگری است که بیشتر به رنگ صورتی تا قرمز تیره و عمیق دیده می‌شود. نام سنگ یاقوت از کلمه لاتین رابر به معنی قرمز گرفته شده است. گفته می‌شود که یاقوت‌ها برای فردی که آن را همراه دارد خوش شانسی و موفقیت به همراه دارد. هندوهای باستان معتقد بودند که یاقوت‌ها نشانه محافظت از شر و اهریمن هستند اما امروزه، یاقوت به سمبل عشق و اشتیاق مبدل شده است.
همچنین، سربازان چینی در دوران باستان در زره خود یاقوت داشتند و این سنگ برایشان بسیار ارزشمند بود. امروزه، بیشتر یاقوت‌ها در آفریقا و آسیای جنوب شرقی استخراج می‌شوند.
بزرگترین یاقوت استخراج شده به وزن چهار پوند است و یاقوت لیبرتی بل (Liberty Bell Ruby) نام دارد که در سال ۲۰۱۱ به سرقت رفت. یاقوت سنگ جواهر مخصوص متولدین ماه جولای است.
برای نگهداری از سنگ روبی باید بدانید که بسیار مستحکم و سفت است و کمتر سنگی توان خراش دادن آن را دارد. بنابراین نگران این نباشید که در کنار دیگر جواهرات آسیب ببینید. اما یاقوت می‌تواند به دیگر سنگ‌ها و طلاها آسیب برساند و روی سطح آنها خراش ایجاد کند.
- انگشتر یاقوت سرخ را با چه لباس‌هایی ست کنیم؟
- روبی یا یاقوت سرخ ؛ هر آنچه در مورد این سنگ قیمتی باید بدانید
- راهنمای مراقبت و تمیز کردن سنگ یاقوت سرخ
- آشنایی با سنگ ماه تولد تیر ؛ یاقوت سرخ و گارنت
سنگ قیمتی: یاقوت کبود
یاقوت کبود در رنگ‌های مختلفی وجود دارد اما بیشتر آنها با سایه‌هایی از رنگ‌های آبی همراه هستند. یاقوت کبود به رنگ دیگری مانند صورتی، سفید یا زرد هم دیده شده‌اند اما به طور کلی یاقوت کبود فانتزی نامیده می‌شوند.
یاقوت کبود آبی نشانگر صلح و آرامش است. بارها در نوشته های مذهبی باستان دیده شده است که یاقوت کبود نمادی از خلوص، خرد، وفاداری و ایمان باشد. یاقوت کبود در سراسر آفریقا و آسیا استخراج می شود اما آنها را می‌توان در استرالیا و ایالات متحده نیز یافت. یاقوت کبود سنگ جواهر مخصوص متولدین ماه سپتامبر است.
زیبایی و استحکام این سنگ باعث شده بعنوان طلسم در میان سلاطین بسیار محبوب باشد. یک تاریخدان قرون وسطا نوشته که شاهان این سنگ را به همراه داشتند تا آنان را از صدمات فیزیکی و حسادت درباریان محفوظ دارد.
چگونه برای سنگ‌های قیمتی ارزش تعیین می‌شود؟
ارزش یک سنگ قیمتی توسط فرد متخصص و با تجربه و تنها با استفاده از یک ابزار ذره‌بین و یک چشم آموزش دیده تعیین می‌شود. برای کمک به مشتریان در درک آنچه این افراد حرفه‌ای به دنبال آن هستند و این که چگونه هر کدام از سنگ‌ها ارزیابی و قیمت‌گذاری می‌شوند “چهار درجه” یا معیار مشخص شده است: برش ، رنگ ، وضوح و قیراط سنگ. هر معیار برای هر سنگ معنای متفاوتی دارد. به غیر از سنگ الماس، عامل اصلی هنگام تعیین ارزش در تمام سنگ‌های قیمتی رنگ آنها است. هنگام تجزیه و تحلیل الماس، برش عامل اصلی ارزیابی به حساب می‌آید.
سوالات رایج در مورد سنگ‌های قیمتی
- سنگ‌های قیمتی با نیمه قیمتی چه فرقی دارند؟
سنگ‌هایی که به وفور یافت می‌شوند را «سنگ‌های نیمه قیمتی» می‌نامند و سنگ‌هایی که نادر و کمیاب هستند به عنوان سنگ‌های قیمتی و گرانبها که ارزش بیشتری دارند طبقه بندی می‌کنند. - خواص یاقوت سرخ چیست؟
یاقوت سرخ موجب افزایش انرژی، شهامت و بیداری احساسات می‌شود. از این سنگ برای درمان بیماری‌های قلبی، جریان خون و همچنین تقویت کلیه استفاده می‌شود. یاقوت قرمز فشار خون خیلی پایین را افزایش می‌دهد و حالت ضعف و ناتوانی را از بین می‌برد. همچنین موجب برطرف شدن بی‌حسی و رخوت می‌شود. - سنگ قیمتی الماس را به چند روش برش می‌زنند؟
الماس به چندین شکل متفاوت برش می‌خورد که شامل برش‌های گرد، پرنسس، زمرد، آشر، مارکیز، رادیانت یا درخشان، بیضی، گلابی، قلبی و کوسنی یا کاشن هستند. برش مدور متداول برش برلیان یا برلیانت (brilliant) است که ۷۵ درصد از الماس‌هایی که امروزه در بازار به فروش می‌رسند را در بر می‌گیرد. - آیا انگشتر با نگین یاقوت سرخ را می‌توان با تی‌شرت و شلوار جین استفاده کرد؟
بله. انگشتر یاقوت در مدل‌ها، طرح‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف در بازار موجود است. استفاده هر کدام از آنها هم تکنیک و اصول خاص خود را دارد. به طور مثال، یک انگشتر باریک و ساده که یک سنگ یاقوت کوچک و ظریف روی آن سوار شده است برای مراسم دوستانه و غیر رسمی مناسب است و بهتر است آن را با شلوار جین و تی‌شرت ست کنید.
سعیده اکبری
منبع: jewelryinfoplace
