چگونه یاقوت (روبی) اصل را تشخیص دهیم؟

تشخیص یاقوت اصل

برای تشخیص یاقوت اصل باید نزد متخصص این کار بروید. اما خودتان در خانه هم می‌توانید تا حدی از اصل یا فیک بودن روبی مطمئن شوید.

یکی از معروف‌ترین سنگ‌های قیمتیِ رنگی که سال‌هاست در ساخت طلا و جواهرات استفاده می‌شود یاقوت نام دارد. قیراط یکای جرم است که یاقوت و سایر سنگ‌های قیمتی را با آن می‌سنجند. در دنیای امروزی مانند هر چیز دیگری نوع تقلبی یاقوت هم وجود دارد که تشخیص آن کار آسانی نیست. مطمئن‌ترین راه برای شناسایی یاقوت‌ نشان دادن آن به افراد ماهر در این زمینه است. اما اگر لازم بود این کار را به‌تنهایی در منزل انجام دهید، با نگاه کردن به رنگ و سختی آن، اصل بودن آن را بسنجید.

برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید از یک ذره‌بین قوی کمک بگیرید تا از نزدیک سنگ را بررسی کنید. در ادامه ۳ روش مفید برای تشخیص یاقوت در خانه را به شما معرفی خواهیم کرد.

بیشتر بخوانید: انگشتر یاقوت سرخ را با چه لباس‌هایی ست کنیم؟

به رنگ و درخشش سنگ دقت کنید

یاقوت واقعی با رنگ قرمز عمیق و براق می‌درخشد. درصورتی‌که سنگ‌های تقلبی اغلب رنگ‌های کدر و مُردهای دارند. در بین آن‌ها رنگ‌های روشن هم یافت می‌شود اما اگر بیشتر دقت کنید می‌بینید که به براقی یاقوت واقعی نمی‌رسند. اگر قرمز آن تیره‌تر باشد ممکن است به‌جای یاقوت، گارنت به شما داده‌اند. اما همان‌طور که میدانید اگر یاقوت اصل باشد مانند سایر سنگ‌های قیمتی رنگ تیره آن ارزش بیشتری دارند.

به‌عبارت‌دیگر به این نکته توجه کنید که تمام سنگ، رنگی ثابت و یکنواخت داشته باشد. چون مدل‌های تقلبی احتمالاً تعدادی لکه و ناخالصی روی خود دارند. البته این گفته وجود دارد که حتی بعضی از یاقوت‌های واقعی کمی نقص طبیعی را دارند.

اما ملاک اصلی تشخیص یاقوت رنگ قرمز براق آن است، اما انتظار نداشته باشید که هر سنگ براقی قطعا یاقوت باشد. در واقع منظور ما از براقی این است که از شدت درخشان بودن همانند چراغ‌خطر  از دور چشمک بزند.

یاقوت را با تکه‌ای شیشه قرمزرنگ مقایسه کنید

اغلب مدل‌های جعلی سنگ‌ها به‌ویژه یاقوت از جنس شیشه هستند. پس یکی از راه‌های شناسایی، مقایسه سنگ و شیشه همرنگ آن است. اگر این دو شباهت بسیار زیادی داشته باشند سنگ شما تقلبی است. به‌عبارت‌دیگر شما فقط دو تکه شیشه دارید.

 

سعی کنید روی سنگ را خش بیندازید

یاقوت از سنگ‌های بسیار سختی به شمار می‌رود. برای امتحان آن تلاش کنید که با یک سکه و یا ناخن دستتان روی آن خش ایجاد کنید. اگر آن سنگ یاقوت واقعی باشد هیچ اتفاقی برایش نمی‌افتد و برعکس اگر روی آن کمی خراشیده شد احتمالاً تقلبی است. تنها چیزی که می‌تواند یاقوت واقعی را خراش دهد، یک الماس است.

یاقوت‌های کامپوزیت یا مرکب به اندازه یاقوت‌های واقعی بادوام نیستند. گاهی اوقات این احتمال هم وجود دارد که سنگ کاملا جعلی نباشد و فقط توسط ماشین ساخته شده باشد.

یاقوت را روی سطح دیگری بکشید

سنگ را به‌آرامی روی سطحی محکم و صاف مانند شیشه‌ای شفاف یا ظرف چینی بکشید. اگر سنگ شما یاقوت اصل باشد باید روی آن سطح خراش ایجاد کند. در واقع نکته برجسته برای شناسایی یاقوت، ماندن یک خط قرمزرنگ روی سطح است، که حاصل کشیده شدن یاقوت قرمز است.

این علامتِ قرمزِ به‌جامانده از یاقوت ممکن است نشانه این باشد که سنگ از رنگ مصنوعی تهیه‌شده است. همچنین می‌تواند بیانگر ضعیف بودن ماده‌های تشکیل‌دهنده سنگ هم باشد.

انواع یاقوت‌های تقلبی را بشناسید

معمولا سنگ‌هایی که به‌جای یاقوت استفاده می‌شوند شامل گارنت، تورمالین یا کهربا، شیشه و یا کامپوزیت است.

• گارنتها کانی‌های سیلیکات هستند که رنگی کدر و تیرهای دارند. همچنین بسیار نرم‌تر از یاقوت هستند.
•  تورمالین یک کانی سیلیکات در طیف رنگی قرمز است، که از نظر استحکام سخت‌تر از گارنت ولی نرم‌تر از یاقوت است.
• شیشه‌های قرمزرنگ تقلبی بسیار ارزان‌قیمت هستند که استحکام زیادی هم ندارند. تشخیص یاقوت از الماس از سایر سنگ‌ها راحت‌تر است.
• یاقوت‌های کامپوزیت و یا مرکب اغلب با شیشه ذوب می‌شوند. این باعث می‌شود که وزن سنگ بیشتر شود و گران‌تر فروخته می‌شود. گاهی اوقات یاقوت‌های کامپوزیت را به قیمت یاقوت اصل به مشتری می‌دهند. پس هنگام خرید آگاه باشید!

 

با یک جواهرشناس مشورت کنید

سنگ را به فرد ماهری در این زمینه نشان دهید. این روش مطمئن‌ترین راه برای فهمیدن است. پس به دنبال یک جواهرفروش خبره در شهر خود بگردید. اما قبل از مراجعه به او پیج کاری‌اش یا سایت فروشگاهش را بررسی کنید تا از نظر سایر مشتریان آگاه شوید و با خیال راحت به او اعتماد کنید.

اجازه دهید او سنگ را ارزیابی کند. یک جواهرساز قادر است به‌خوبی سنگ‌ها را آنالیز کند و به شما ارزش واقعی آن را بگوید. پس توصیه می‌کنیم قبل از پرداخت هزینه‌های گزاف برای سنگ آن را ارزیابی کرده تا به‌درستی انتخاب کنید.

گواهی یاقوت را دریافت کنید. در واقع جواهرفروش‌های معتبر هنگام فروش یاقوت به شما گواهی رسمی می‌دهند که آن یاقوت اصل است. همچنین اگر شما هم بخواهید جواهر خود را بفروشید این گواهی حکم سند قانونی را دارد. پس فراموش نکنید که گواهی خود را گرفته و درجایی امن نگهداری کنید.

• پیشنهاد می‌کنیم که یاقوت خود را با داشتن گواهی بیمه کنید، تا در صورت از دست دادن آن به هر دلیلی به‌راحتی ثابت کنید که یک یاقوت اصل بوده است. در این شرایط امکان گرفتن غرامت هم بیشتر است.
• یاقوت به دلیل ارزش بالایی که دارد می‌تواند به‌عنوان وراثت خانوادگی جاودان بماند و روزبه‌روز ارزشش بیشتر شود.

یاقوت را با ذره‌بین بررسی کنید

از ذره‌بین‌هایی باقدرت ۱۰ استفاده کنید. بهترین وسیله برای تشخیص لوپهای جواهرسازها یا میکروسکوپ‌های استاندارد است. اگر به این ابزارها دسترسی ندارید حتما به یک جواهرفروشی معتبر مراجعه کنید.

انتظار نقص‌های ریز را داشته باشید. سعی کنید با ذره‌بین به دنبال عیب و نقص‌های خیلی کوچک و ریز باشید که به‌طور طبیعی روی سنگ‌های گران‌بها وجود دارند و نمی‌توان آن‌ها را با هیچ ابزاری در آزمایشگاه از بین برد. پس اگر سنگ شما کاملا صیقلی و بدون هیچ عیب و نقصی بود به اصل بودن آن شک کنید.

• وجود حباب در سنگ‌ها یکی از نشانه‌های جعلی بودن است. اما به آن اکتفا نکنید و به جستجو سایر نقص‌ها ادامه دهید.
• نقص‌های خارجی شامل خراش، سوراخ، شکستگی و لب پَر شدن است. همچنین نقص‌های داخلی به‌این‌ترتیب طبقه‌بندی می‌شوند: ترک، وجود اثرانگشت، هاله نور، حفره، خراش و رنگ‌های کدر

به برش و شکل یاقوت نگاه کنید. توجه کنید که پیچیدگی و ریزه‌کاری‌های یاقوت با چشم دیده نمی‌شود و فقط با ذره‌بین‌هایی باقدرت ۱۰ قابل‌مشاهده است. اگر سنگ را زیر میکروسکوپ بسیار صاف و گرد دیدید، احتمالاً یاقوت تقلبی است. زیرا یاقوت اصل بسیار شفاف و در قالبی طبیعی و دست‌نخورده خواهد بود.

 

سوالات رایج در مورد روش‌های تشخیص یاقوت اصل

1. نگهداری از یاقوت سرخ اصل روش خاصی دارد؟
   سنگ روبی بسیار مستحکم و سفت است و کمتر سنگی توان خراش دادن آن را دارد. بنابراین نگران این نباشید که در کنار دیگر جواهرات آسیب ببینید. اما یاقوت می‌تواند به دیگر سنگ‌ها و طلاها آسیب برساند و روی سطح آنها خراش ایجاد کند. پس روبی را جدا از بقیه جواهرات نگهداری کنید.
2. چگونه در یک نگاه بفهمیم که روبی اصل نیست؟
   نگین یاقوت سرخ بزرگ با کیفیت بالا و بدون ناخالصی بسیار نادر و گران قیمت است. بنابراین اگر چنین سنگ قرمزی را در ابعاد بزرگ مشاهده کردید، بدانید که یا یاقوت مصنوعی است یا سنگ گارنت یا لعل (اسپینل) مصنوعی است.
3. نگین یاقوت سرخ اصلی چه مشخصاتی دارد؟
   اگر در داخل سنگ یاقوت ناخالصی وجود داشته باشد و دانه‌های ریز سیاه در آن مشاهده شود، این نگین اصل است.
4. یاقوت سرخ سنگِ کدام ماه تولد است؟
   یاقوت سرخ سنگ ماه تیر است. یاقوت سرخ علاوه بر اینکه انرژی متولدین ماه تیر را افزایش می‌دهد، شهامتشان را هم زیاد می‌کند. همچنین برای درمان بیماری‌های قلبی، تنظیم جریان خون و تقویت کلیه‌ها بسیار مفید است.

 

الهه صالحی‌فر

منبع: wikihow