روبی یا یاقوت قرمز یکی از بهترین انتخاب‌ها برای نگین انگشتر است. به این دلیل که یاقوت دوام و استحکام بسیار بالایی دارد. درجه سختی یاقوت ۹ از ۱۰ در مقیاس مو (Mohs) است. در نتیجه، یکی از سخت‌ترین سنگ‌های قیمتی در جهان بشمار می‌رود. بنابراین ما در این مطلب هر آنچه در مورد این سنگ قیمتی باید بدانید را برایتان توضیح داده‌ایم. تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
آشنایی با سنگ روبی (یاقوت قرمز)
یاقوت سرخ یا Ruby از سنگ‌های جواهر قیمتی دیگری است که بیشتر به رنگ صورتی تا قرمز تیره و عمیق دیده می‌شود. نام سنگ یاقوت از کلمه لاتین روبئوس (Rubeus) گرفته شده است. جالب است بدانید، در زبان سانسکریت هند باستان، روبی به عنوان ratnaraj نامیده می‌شود، که به معنی «پادشاه سنگ‌های قیمتی» است.
یاقوت سرخ، دومین ماده سخت جهان بعد از الماس است. همچنین جزو گران‌ترین و زیباترین سنگ‌های جهان به شمار می‌آید تا جایی که از گذشته تا حال، نماد ثروت و قدرت بوده است. سنگ یاقوت سرخ همانند یاقوت کبود از خانواده کروندوم (Corundum) است. کروندوم به خودی خود تقریبا بی‌رنگ است و عامل رنگ‌دهنده در روبی، عنصر کروم است. سایه‌هایی قهوه‌ای رنگ در یاقوت سرخ وجود دارد دلیل آن مقدار بسیار کمی از فلز آهن است که در ساختار این سنگ وجود دارد.
بهترین رنگ روبی رنگ قرمز خالص است که به «خون کبوتر» معروف است. کیفیت رنگ یاقوت سرخ در قیمت و ارزش‌گذاری آن نقش اساسی دارد. به طوری که دو یاقوت هم وزن، بر اساس کیفیت رنگشان ممکن است تا ده‌ها برابر تفاوت قیمت داشته باشند. به طور مثال، یاقوت برمه یا یاقوت سرخ سیامی از بهترین یاقوتهای سرخ هستند. در حالی که یاقوتهای هند و آفریقا اصولا کیفیت رنگ پایین‌تری دارند.
اگر در داخل سنگ یاقوت ناخالصی وجود داشته باشد و دانه‌های ریز سیاه در آن مشاهده شود، این نگین اصل است. نگین یاقوت سرخ بزرگ با کیفیت بالا و بدون ناخالصی بسیار نادر و گران قیمت است. بنابراین اگر چنین سنگ قرمزی را در ابعاد بزرگ مشاهده کردید، بدانید که یا یاقوت مصنوعی است یا سنگ گارنت یا لعل (اسپینل) مصنوعی است.
ذخایر مهم یاقوت در برمه، ویتنام، تایلند، پاکستان، سریلانکا و تانزانیا قرار دارد که در این میان، معدن موگوک (Mogok) در برمه از مهم‌ترین معادن است. در این معدن لایه‌های رسوبی حاوی یاقوت قرمز در عمق چند متری زمین و گاهی ۸ متری قرار دارند.
تاریخچه سنگ روبی
در دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ تایلند تامین کننده اصلی یاقوت بوده است که امروزه به دلیل مسائل سیاسی و استراتژیک در بازار بسیار کمیابند. یاقوتهای سرخ ذخایر معدنی اسنیژنُه (Snezhnoe) که در اواخر دهه ۱۹۷۰ کشف شد ، تا زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق در اوایل دهه ۱۹۹۰ و بروز درگیری‌های منطقه‌ای فعال بود. هرچند که امروزه نایاب هستند، اما همچنان یاقوتهای تاجیکستان در انواع رنگهای قرمز جزو بهترین‌ها هستند. غلظت بالای کروم در این سنگ‌ها باعث افزایش عمق رنگ قرمز از صورتی به قرمز تیره یا روشن می‌شود که تا حدی هم سایه‌ی ارغوانی دارند.
کیفیت انواع یاقوت سرخ
رنگ مهم‌ترین عامل کیفیت روبی و تعیین‌کننده‌ی انواع مختلف آن است. در واقع باید گفت سه عامل رنگ اصلی (Hue)، درجه تن رنگ (tonal) و اشباعی رنگ (saturation) انواع این سنگ را تعیین می‌کنند.
رنگ اصلی (Hue) نوع رنگ قرمز را توصیف می‌کند. به این معنی که گوهر شما چقدر قرمز است و آیا سایه‌هایی از رنگهای دیگر مانند آبی، قهوه ای یا زرد در آن وجود دارد یا خیر. هر چه رنگ سنگ قرمزتر باشد، بهتر است و گوهر ارزش بالاتری دارد.
درجه تن رنگ (tonal) به سطح روشنی یا تیرگی قرمز اشاره دارد. بهترین یاقوت‌ها آنهایی هستند که خیلی روشن یا خیلی تیره نیستند.
اشباعی رنگ (saturation) شدت رنگ یا خلوص اشاره دارد. این ویژگی مشخص می‌کند که آیا گوهر دارای رنگی ضعیف، واضح، قوی یا شدید است. مطلوب ترین و پرطرفدارترین یاقوت‌ها رنگ قرمز خالص و قرمز با تن‌رنگ آبی است که به «خون کبوتر» نیز معروف است.
انواع یاقوت قرمز
انواع یاقوت سرخ را بر معمولاً بر اساس مکان تولید و منشأ استخراج آن، دسته‌بندی می‌کنند. بر این اساس انواع مختلف یاقوت سرخ به صورت زیر هستند:
یاقوت سرخ برمه (میانمار)
یاقوت سرخ برمه، نوع بسیار خوب و باکیفیت این سنگ قیمتی بوده و یکی از بهترین انواع یاقوت موجود در جهان است. این یاقوت به دلیل وجود مقدار زیادی کروم، رنگ قرمز عمیقی دارد و معمولاً از قرمز مایل به قهوه‌ای تا قرمز خونی متغیر است. با اینکه اغلب یاقوتهای جهان لکه‌دار هستند، اما یاقوتهای برمه کمترین لکه را در میان انواع یاقوت دارند. سایه قرمز عمیق در انواع یاقوتهای برمه از مقادیر زیادی کروم موجود در آنها ناشی می‌شود. یاقوتهای درشت و باکیفیت قدیمی برمه می‌توانند ارزشی معادل میلیون‌ها دلار داشته باشند.
یاقوت سرخ تایلند
یاقوتهای تایلند درست بعد از یاقوتهای برمه مقام دوم را به خود اختصاص می‌دهند. انواع یاقوتهای تایلند سرشار از عناصر آهن و کرومیوم هستند. آنها در رنگهای تیره‌تر و دارای مقادیر اندکی تن رنگ قهوه‌ای و در نگ سرخ متمایل به قرمز وجود دارند. بیشتر این یاقوت‌ها از ناحیه‌ای در جنوب بانکوک به دست می‌آیند و به آنهایی که رنگ قهوه‌ای یا شرابی دارند، گاهی اوقات یاقوتهای سیاه گفته می‌شود. این نوع یاقوت‌ها بیشتر از استان‌های ترات و چانتابوری به دست آمده و تقریباً همیشه تحت عملیات حرارتی قرار می‌گیرند.
یاقوت سرخ ویتنام
یاقوت سرخ ویتنام کیفیتی مشابه یاقوت برمه‌ای دارد. دو منطقه اصلی که یاقوت در آن پیدا می‌شود، Nghe و Yan Bai است. اگرچه یاقوتهای استخراج شده در ویتنام از نظر کیفیت بسیار بالا هستند، اما این کشور یک منبع غیرقابل پیش‌بینی یاقوت سرخ است، به این معنی که همیشه نمی‌توانید در آن یاقوت پیدا کنید. حدود ۳۰٪ روبی و سفایر صورتی که از ویتنام استخراج می‌شود، قابل تراش فست است و سنگ‌های تراش‌خورده تا اندازه‌ی ۲-۳ قیراطی را تولید می‌کند.
یاقوت سرخ هند
یاقوت سرخ از گذشته‌های باستان، سنگ قیمتی محبوب هندیان بوده و تا قبل از قرن بیستم ارزش بیشتری نسبت به الماس برای آن قائل بودند. یاقوت هندی که عمدتاً در مناطقی مانند Mysore و Orissa یافت می‌شود، دارای بریدگی‌ها و رنگ‌هایی بسیار اصیل است که باعث جذابیت و ارزش بیشتر آن می‌شود. جنوب هند و کشمیر منابعی غنی از یاقوت هستند. از نظر کیفیت یاقوتهای کشمیری از کیفیت بالایی برخوردارند و دارای استاندارد بالایی هستند. قیمت یاقوت سرخ هند از انواع ماداگاسکار و برمه ارزان‌تر است.
یاقوت سرخ افغانستان
از قرن اول میلادی در افغانستان یاقوت سرخ استخراج می‌شده است. یاقوت استخراج شده در افغانستان از رنگ روشن تا قرمز تیره متغیر است. ذخایر اصلی مناطق بدخشان و جاگدالک هستند. یاقوتهای جاگدالک از رنگهای کم رنگ تا قرمزهای عمیق به وجود می‌آیند و خصوصیاتی دارند که در هیچ جای دنیا یافت نمی‌شوند.
یاقوت سرخ ماداگاسکار
یاقوت سرخ ماداگاسکار در بازار کاملاً جدید است. آنها با در رنگ قرمز و ته‌رنگ‌های نارنجی و صورتی وجود دارند. اگرچه یاقوتهای ماداگاسکار در صحنه جدید هستند اما به دلیل ترکیب رنگهای بی نظیرشان در صدر فهرست قرار دارند. یاقوت در دو منطقه اصلی این کشور یعنی Vatomandry و Andilamena یافت می‌شود.
یاقوت قرمز آفریقا
یاقوت سرخ برای اولین بار در شرق آفریقا کشف شد. یاقوت سرخ آفریقایی، یک سنگ مقاوم با سایه‌های قرمز زیبا است. یاقوتهای آفریقایی معمولاً به رنگ ارغوانی تا قرمز تیره دیده می‌شوند. با این حال ، بهترین رنگ یاقوتهای آفریقایی رنگ قرمز تیره است.
یاقوت سرخ سریلانکا
تولید سالانه یاقوت سرخ در سریلانکا چندان زیاد نیست، اما همان تعداد محدود هم بسیار خیره‌کننده هستند. اکثر انواع یاقوت سرخ سریلانکا رنگ صورتی دارند و بسیار محبوبند.
یاقوت سرخ موزامبیک
موزامبیک یک کشور مهم در تولید یاقوت است که دارای یاقوتهای ستاره‌ای است که در مونت پوز در قسمت شمالی کشور یافت می‌شود، اما در عین زیبایی، از کیفیت یاقوت برمه‌ای برخوردار نیستند. به طور کلی رنگ آنها از قرمز مایل به ارغوانی تا قرمز، گاهی با هاله نارنجی هستند.
خواص یاقوت قرمز
یاقوت سرخ، سنگ ماه تولد تیر است. این سنگ دارای خواص گوناگونی است که از جمله می‌توان به تقویت بینایی و تنظیم جریان خون در ناحیه چشم‌ها اشاره کرد. یاقوت سرخ علاوه بر اینکه انرژی متولدین ماه تیر را افزایش می‌دهد، شهامتشان را هم زیاد می‌کند. همچنین برای درمان بیماری‌های قلبی، تنظیم جریان خون و تقویت کلیه‌ها بسیار مفید است. این جواهر ارزشمند، فشار خون پایین را افزایش می‌دهد و حالت ضعف و ناتوانی را از بین می‌برد. روبی حامی خوبی در برابر نیروهای منفی محسوب می‌شود. قلب را از عشق به خود و آینده لبریز می‌کند. معمولا در حالت تمرکز موجب پرورش نیروها و انرژی‌های معنوی می‌شود. به همین خاطر، انرژی‌هایی که برای رشد شخصیت مهم هستند را تقویت می‌کند. این سنگ به صاحب خود قدرت، حس سرزندگی و شهامت می‌بخشد.
برای تسهیل روند متابولیسم بدن از یاقوت سرخ استفاده می‌شود. این سنگ همچنین به اعصاب و غده تیموس نیرو می‌بخشد. نقش موثری هم در رفع مشکلات اضافه وزن، بیماری‌های طحال و سرطان خون ایفا می‌کند.
بر اساس برخی دست‌نوشته‌های باستانی، سنگ یاقوت به حمایت از آرزوها و رها کردن وابستگی‌ها کمک می‌کند و مانع از خیانت و بی‌وفایی شریک زندگی می‌شود. هندوهای باستان معتقد بودند که یاقوت‌ها نشانه محافظت از شر و اهریمن هستند اما امروزه، یاقوت به سمبل عشق و اشتیاق مبدل شده است. همچنین، سربازان چینی در دوران باستان در زره خود یاقوت داشتند و این سنگ برایشان بسیار ارزشمند بود. امروزه، بیشتر یاقوت‌ها در آفریقا و آسیای جنوب شرقی استخراج می‌شوند.
از دیگر ویژگی‌هایی که برای یاقوت سرخ ذکر شده می‌توان به روشن‌بینی، مبارزه با روند پیری، جلوگیری از لخته شدن خون، پیشگیری از سکته، درمان دردهای قاعدگی در زنان، درمان ناتوانی‌های جنسی و آسان شدن زایمان اشاره کرد. این سنگ خوشبختی، شادی و عشق را به صاحب خود هدیه می‌کند.
بیشتر بخوانید: انواع سنگ های قیمتی و خواص آنها را بشناسید
نکات کاربردی در مورد استفاده از یاقوت سرخ
انگشتر یاقوت را از تماس با مواد خوراکی همچون آب لیموترش، سس کچاپ و سرکه دور نگه دارید.
برای اینکه طل او جواهرات با نگین یاقوت همیشه تمیز بماند بهتر است بعد از آرایش و پوشیدن لباس‌ها آن را استفاده کنید. این سنگ قیمتی را از مواد آرایشی و اسپری مو و عطر دور نگه دارید.
انگشتری که سنگ یاقوت سرخ دارد را فقط در صورتی در کیسه یا جعبه بگذارید که مطمئن باشید خشک است و هیچ نم و رطوبتی روی سطح آن وجود ندارد.
شما می‌توانید از سیستم اُلتراسونیک برای تمیز کردن یاقوت سرخ استفاده کنید. اما باید بدانید در برخی جواهرات، مثل انگشتر ممکن است پس از این روش تمیزکاری،پایه‌های انگشتر استحکام خود را از دست بدهند.
بهترین و مناسب‌ترین روش برای شست‌وشوی جواهرات با نگین روبی (یاقوت سرخ) استفاده از آب و صابون است.
در مطلب نحوه تمیز کردن یاقوت و نگهداری از انواع آن ما به طور کامل در مورد نگهداری از انواع یاقوت‌ها برایتان توضیح داده‌ایم.
دانستنی‌های جالب در مورد یاقوت سرخ
- یاقوت سرخ حسی از قدرت را در شخص به‌وجود می‌آورد و اگر این به درستی اداره نشود، می‌تواند به خشم یا افکار خودخواهانه بیانجامد.
- دیدن یاقوت قرمز در خواب به معنی ورود شانس یا ثروت به زندگی شماست.
- یاقوت قرمز سنگ فوق‌العاده‌ای برای وارد کردن شور و هیجان به زندگی است.
- سنگ روبی برای پاکسازی خون از سموم، تقویت سیستم گردش خون و مبارزه با عفونت‌های داخلی مفید است.
- یاقوتهای برمه (میانمار) نادرترین و کمیاب‌ترین نوع در بین یاقوتهای سرخ هستند.
- یاقوتهای تایلند گوهرهایی استثنایی هستند که درست بعد از یاقوتهای برمه مقام دوم را به خود اختصاص می‌دهند.
- در ۱۳ می ۲۰۱۵ یاقوت کمیاب Sunrise، از مجموعه خصوصی کارتیه در حراج ژنو Sotheby، به مبلغ ۳۰.۴۲۰.۰۰۰ دلار فروخته شد که تاکنون این رکورد بی‌سرقیب مانده است.
کلام آخر
در این مطلب توضیح دادیم که روبی یا سنگ یاقوت قرمز یکی از سخت‌ترین سنگ‌های قیمتی در جهان است. انواع مختلف آن از یاقوت سرخ برمه گرفته تا یاقوتهای آفریقا، تایلند و سریلانکا را نیز معرفی کردیم. در آخر هم یادآوری می‌کنیم که برای خرید زیورآلات طلا به رنگهای سفید، زرد و رزگلد می‌توانید به فروشگاه اینترنتی گالری پرسته سر بزنید و محصول دلخواه خود را سفارش دهید.
برای اینکه با روش‌های سفارش آنلاین طلا و پرداخت هزینه آشنا شوید، می‌توانید به صفحه نحوه سفارش و پرداخت این وب‌سایت مراجعه کنید. اگر در مورد تعویض یا پس دادن طلای خریداری شده سوالی دارید، می‌توانید به صفحه تعویض و بازگشت کالا مراجعه کنید. اگر پاسخ سوال شما در آنجا نبود، از طریق صفحه تماس با ما از گروه پشتیبانی گالری پرسته کمک بگیرید.
منابع: gemsociety و thenaturalrubycompany
