طلای ایرانی چه مشخصاتی دارد؟
ماهیت اصلی طلا در همه‌جای دنیا یکی است. اما طلای ایرانی یعنی طلایی که در شهرهای مختلف ایران فروخته می‌شوند از نظر ساخت و رنگ تفاوت‌هایی با هم دارند. برای آشنایی با این تفاوت‌ها ما ویژگی طلای هرکدام از شهرهای ایران را برایتان نوشته‌ایم.
اما در همین ابتدا خوب است بدانید که ما در ایران طلای پایین‌تر از عیار ۱۸ نداریم و عیارهای ۱۸،۲۱،۲۲ و حتی ۲۴ بسیار معمول و مرسوم است. این در حالیست که در برخی کشورهای اروپایی و آمریکا عیارهای ۹،۱۰،۱۲،۱۴ از جمله عیارهای معمول و مرسوم به‌شمار می‌آیند.
برای اینکه شناخت بهتری نسبت به عیار طلا داشته باشید، باید بگوییم که عیار تعیین کننده مرغوب بودن یا نبودن طلا نیست؛ بلکه میزان وجود فلزات دیگری که در ساخت مصنوعات طلا استفاده می‌شود را تعیین می‌کند. هر چه قدر درجه و میزان سایر فلزات بالاتر باشد، عیار طلا پایین‌تر و قیمت آن کمتر است و بالعکس؛ یعنی هر چقدر میزان طلای خالص یک مصنوع طلا بیشتر باشد عیار آن بیشتر و قیمتش هم بالاتر است.
گفتیم که ما در کشور ما پایین‌تر از عیار ۱۸ نداریم این در حالیست که در شهر یزد از طلای ۲۰ عیار و در استان‌های جنوبی کشور نیز از طلای ۲۱ و ۲۲ عیار استفاده می‌کنند. البته توجه داشته باشید که ما زیورآلات طلا با عیار ۲۴ نداریم. به‌دلیل نرمی و شکنندگی طلای ۲۴ عیار (خالص)، نمی‌توان از آن در ساخت مصنوعات استفاده کرد. اگر هم کسی مدعی مصنوعات با طلای ۲۴ عیار شد حتما به ادعای او شک کنید. از طلای ۲۴ عیار عموما برای ساخت سکه و پلاک‌های سوئیسی استفاده می‌شود.
به طور کلی، روش ساخت، مدل و کیفیت ساخت زیورآلات طلاست که آنها را از هم متمایز می‌کند و باعث تفاوت قیمت و ارزش آنها می‌شود.
حالا با این مقدمه از شما دعوت می‌کنیم تا برای شناخت انواع طلای ایرانی با گالری پرسته همراه باشید.
انواع طلای ایرانی
شاید برایتان جالب باشد بدانید که شهرهای مختلف ایران در ساخت و عرضه طلا سبک‌های مختلفی دارند. دلیلش هم سلیقه و استقبال مردم آن منطقه است. به طور مثال، در استان‌های جنوبی کشور رنگ طلای دلخواهشان زرد پررنگ است. زرد پررنگ هم در زیورآلات طلا نشان‌دهنده‌ی عیار بالاتر آن است. به همین خاطر است که در استان‌های جنوبی کشور نیز از طلای ۲۱ و ۲۲ عیار استفاده می‌کنند. در این مناطق از طلاهایی با عیار ساخت ۸۷۵ و ۹۰۰ استفاده می شود و ساخت و فروش آنها آزاد است.
اما مثلا در شهرهای تهران، استان‌های مرکزی و شهرهای شمالی کشور، اغلب مردم ترجیح می‌دهند از طلای ۱۸ عیار استفاده کنند که در بیشتر کشورهای دنیا نیز معمول و مرسوم است. در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز معمولا طلای ۱۸ عیار را می‌پسندند. در کشورهای منطقه شرق آسیا هم طلای محبوب و رایج طلای ۱۸ عیار است.
تنوع طلای ایرانی به دلیل تفاوت ساخت، طرح و رنگ طلاست که در هر منطقه‌ای مورد توجه قرار دارد. مثلا شمالی‌ها طلای قرمز را بیشتر از طلای روشن دوست دارند و دلیلش هم رطوبت هواست. یا برخی از خانم‌ها در شهرهای شمالی به گردنبندهای شرابه‌ای علاقه دارند. این در حالیست که در تهران گردنبندهای باریک را می‌پسندند.
طلای یزد
عیار طلا یزد ۲۰ به بالاست همین امر سبب شده تا بسیاری از مردم به خرید طلای یزد علاقه و توجه بیشتری نشان دهند. بر اساس گزارش‌های اتحادیه صنف طلا فروش‌ها سالانه ۶۰ میلیارد طلا در شهر یزد خرید و فروش می‌شود که مقدار زیادی است. طلای یزد با طراحی‌های زیبا و سنتی باعث شده تا سالانه بسیاری از افراد برای خرید طلا به یزد سفر کنند.
طلای یزد در مقایسه با زیورآلات کشورهایی مثل ایتالیا و هند، ویژگی‌های خاص خودش را دارد. معروف‌ترین طلای ایران برای یزد است که در بیشتر مواقع با مرواریدهای خاویاری تزئین می‌شود و طرفداران خارجی خیلی زیادی هم دارد.
طرح‌های طلای یزد شاید در برخی استان‌های دیگر کشور نیز ساخته شوند ولی مختص یزد هستند؛ از جمله می‌توان به زنجیرهای چینابی، هل و گل، خشخاشی و رنجیر پوست ماری، کونیک و نمونههای جدیدی مانند مصنوعات ملیسه اشاره کرد.
«زنجیر چینابی» كه در حال حاضر یک هنری موروثی به‌شمار می‌آید، در میان طلاهای یزد از شهرت بیشتری برخوردار است. هنر ساخت زنجیر چینابی، تاریخچه‌ای طولانی دارد و تكنیك ساخت آن از گذشته سینه به سینه به هنرمندان امروزی منتقل شده‌است. جالب است بدانید که زنجیر چینابی یزدی‌ها در لیست میراث ناملموس کشور هم ثبت ملی شده است.
بازار زرگرها در بازار خان، از جمله معروف‌ترین مکان برای خرید و فروش طلا در شهر یزد است.
طلای اصفهان
طلای سپاهان اصفهان یکی دیگر از برندهای طلای ایرانی است. طلای سپاهان به ظرافت، زیبایی و تزیینات زیبا معروف است. به طور کلی، اصفهان یکی از قطب‌های طلا در ایران است و افراد زیادی از بازارهای طلای اصفهان خرید کرده‌اند. در طلای سپاهان می‌توان طرح‌های سنتی همچون طرح‌های اسلیمی اصیل ایرانی را مشاهده کرد. نوشتار نستعلیق شکسته به عنوان سمبل اصالت ایرانی و هنر اصفهان هم در مصنوعات طلای سپاهان زیاد استفاده می‌شود.
ظرافت در طراحی و تولید، زیبایی شناختی، توجه به اصالت مدل‌ها و نگاه ویژه هنری از جمله دلایل محبوبیت طلای سپاهان است.
سه پاساژ فردوسی، ملت و هنر در اصفهان مکان‌هایی هستند که گالری‌های طلای متنوعی دارد. به همین دلیل معروف‌ترین مکان برای خرید و فروش طلا در شهر اصفهان به‌شمار می‌روند.
طلای مشهد
هر سال نزدیک به ۴ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم فیروزه و ۹ هزار کیلوگرم عقیق در مشهد تراش داده می‌شود. یعنی اگر به دنبال طلایی خاص به همراه سنگ‌های فیروزه و عقیق هستید، شک نکنید که در شهر مشهد آن را پیدا خواهید کرد.
نکته مهم برای خرید طلا
حالا که با انواع طلای ایرانی آشنا شده‌اید خوب است یادآوری کنیم که همیشه طلا و جواهر را از مراکز معتبر خریداری کنید. طلا و جواهرفروش‌های معتبر جواهرات خود را ضمانت می‌کنند و خریدار در هر زمانی و به هر دلیلی قصد فروش آن را داشت با کسر ۱۰ الی ۱۵ درصد می‌تواند از فروشنده وجه نقد دریافت کند.
گالری پرسته از جمله فروشگاه‌های معتبر و محبوب در ایران است که انواع طلای دست‌ساز را با قیمت‌های منصفانه و طرح‌های خاص به فروش می‌رساند. در طلاهای دست‌ساز پرسته از سنگ‌های نیمه‌قیمتی همچون فیروزه هم استفاده می‌شود. اما توجه داشته باشید که همه محصولات این گالری ۱۸ عیار هستند. یعنی اگر جنوبی یا یزدی هستید و طلای با عیار بالا می‌پسندید، احتمالا گزینه‌ی مناسب شما در این فروشگاه وجود نخواهد داشت.
ارزش هر یک گرم طلای ۱۸ عیار ساخته شده از مجموع ۴ عامل زیر به دست می‌آید:
- قیمت روز هر گرم طلا
- اجرت ساخت
- سود فروشنده
- مالیات افزوده
قیمت طلا در هر روز متفاوت است. اما معمولا سود، اجرت و مالیات نرخ ثابتی دارد. البته توجه داشته باشید که قیمت هر طلایی را به نسبت زمان و مقدار کار انجام شده روی آن محاسبه می‌کنند. به طور مثال، النگو و زنجیر طلا مزد ساخت کمتری دارند، اما برخی طلا‌ها که از چندین قطعه تشکیل شده‌اند مزد ساخت بالاتری دارند. دلیلش هم این است که برای ساخت هر کدام از اجزای آن به صورت مستقل، کار و زمان صرف شده است.
