فیروزه یکی از سنگ‌های ارزشمندی است که به دلیل داشتن رنگ منحصربه‌فرد خود در صنعت طلا و جواهرسازی به وفور مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سنگ مورد توجه مردم جهان و به‌ویژه زنان است.
به همین خاطر، گالری پرسته این افتخار را دارد تا با ارائه طلاهای دست‌سازی که با سنگ‌های زیبای فیروزه تزئین شده‌اند، نظر علاقه‌مندان به این گوهر زیبا را به محصولات خود جلب کند.
در این راستا شاید بد نباشد در مورد خواص و ویژگی‌های سنگ فیروزه بیشتر بدانید. سنگ ارزشمندی که باکیفیت‌ترین و گران‌قیمت‌ترین نمونه‌های آن از معادن نیشابور استخراخ می‌شوند و باعث افتخار نام کشورمان هستند.
سنگ‌های فیروزه در رنگ‌های متنوع از آبی کمرنگ تا سبز پررنگ موجود هستند. جالب است بدانید هر چه رنگ آبی موجود در فیروزه بیشتر باشد، ارزش و بهای آن بسیار بیشتر خواهد بود.
فیروزه در واقع فسفات آبدار طبیعی آلومینیم است که به وسیله دستگاه‌های مخصوص متبلور می‌شود. در ترکیب فیروزه با مس رنگ این گوهر آب می‌شود و در ساخت و تزئین جواهر از آن استفاده می‌شود.
فیروزه در مناطق مختلفی از جهان یافت می‌شود. از جمله می‌توان به ایران، آمریکا، مصر و هندوستان اشاره کرد. همان‌طور که گفتیم، بهترین نوع فیروزه جهان، نمونه‌های نیشابوری و هندی است.
در ایران علاوه بر نیشابور، در شهربابک کرمان نیز معدن فیروزه بزرگی وجود دارد که البته کیفیت سنگ‌های آن قابل مقایسه با معادن نیشابور نیست.
استفاده از سنگ فیروزه در ساخت طلا و جواهرات قدمت بسیار طولانی دارد و گفته می‌شود از نزدیک به ۶ هزار قبل از میلاد مسیح از این گوهر استفاده می‌شده است. این سنگ علاوه بر جاذبه بصری بسیار زیبا، خواص متعددی نیز دارد.
در باور مسلمانان سنگ فیروزه خاصیت آرامش‌بخشی دارد و از دیگر مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برطرف کننده استرس و افسردگی
- ایجادکننده شادی
- نماد خوش‌شانسی
- افزایش روزی و رونق کسب و کار
- محافظت در برابر چشم زخم
- برطرف‌کننده ترس
همچنین گفته می‌شود فردی که طلایی با نگین فیروزه داشته باشد، در صورت بروز بیماری در بدن او، رنگ سنگ تغییر می‌کند و بدین ترتیب می‌توان از مشکلات جسمانی آگاه شد. از جمله بیماری‌های فیزیکی که روی رنگ سنگ فیروزه تاثیر دارند می‌توان به مشکلات قلبی، عروقی، تنفسی و عملکرد نادرست کبد و معده اشاره کرد.
در گذشته از سرمه سنگ فیروزه برای برطرف کردن مشکلات چشم و بینایی استفاده می‌شد. به ویژه کسانی که دید در شب آنها مشکل دارد، با این سرمه می‌توانند دید بهتر داشته باشند.
در احادیث اسلام بسیار در مورد خواص فیروزه صحبت شده که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در استجابت دعا مؤثر است.
- عامل فتح و پيروزى است.
- قوت دل را زياد مى كند.
دانستنی‌های لازم برای نگهداری از سنگ فیروزه
این سنگ را از خراش دیدن و قرار داشتن زیر آب داغ محافظت کنید. همچنین باید بدانید مواد زیر سبب آسیب دیدن و تغییر رنگ سنگ فیروزه می‌شوند:
- عطر و ادکلن
- کرم و لوسیون‌های چرب
- روغن
سنگ فیروزه به‌قدری متنوع است که نمی‌توان دو سنگ را عینا مشابه هم در جهان پیدا کرد. این سنگ از آلومينيم، مس، منگنز، اكسيد آهن و آب تشکیل شده است.
در کشورهای آسیای شرقی از فیروزه به عنوان سنگ مهر و محبت یاد می‌شود. کشورهای حوزه خلیج فارس نیز آن را سنگی بسیار ارزشمند و گران‌قیمت می‌دانند. ما ایرانی‌ها هم از فیروزه به عنوان دفع کننده چشم‌زخم استفاده می‌کنیم.
بهترین فیروزه اغلب از سطح زمین استخراج می‌شود. نمونه‌هایی که از عمق معادن بیرون کشیده می‌شوند کیفیت و بهای فیروزه‌های سطح زمین را ندارند. بعلاوه، بهترین اشکال فیروزه عموما در مناطقی که دارای آب و هوای گرم و خشک هستند یافت می‌شود.
هر چه تراکم کریستال‌های تشکیل‌دهنده سنگ فیروزه بیشتر باشد، قیمت و بهای آن نیز بالاتر خواهد بود زیرا نفوذپذیری کمتری دارد و دیرتر تغییر رنگ خواهد داد.
درجه سختی سنگ فیروزه ۵.۵ تا ۶ است.
انواع مختلف فیروزه
فیروزه را بر اساس سه فاکتور زیر دسته‌بندی می‌کنند:
- رنگ: طیف رنگی فیروزه بسیار گسترده است و از آبی کمرنگ تا سبز پررنگ را شامل می‌شود. هر چه رنگ آبی فیروزه بیشتر باشد ارزش آن بالاتر خواهد بود.
- بافت: برخی از سنگ‌های فیروزه دارای رگه هستند و برخی دیگر کاملا صاف و یکدست هستند. نمونه‌هایی که هیچ شکستگی یا رگه ندارند، فیروزه عجمی نامیده می‌شوند و قیمت بالاتری هم دارند.
- محلی که فیروزه استخراج می‌شود: فیروزه در مناطق مختلف جهان وجود دارد. اما مهم‌ترین معادن آن در ایران، تبت، آمریکا و مصر قرار دارند. در ایران نیز مهم‌ترین معادن فیروزه به شهرهای نیشابور، دامغان و کرمان تعلق دارند. جالب است بدانید با ارزش‌ترین فیروزه جهان، نیشابوری است.
انواع مختلف فیروزه شامل موارد زیر است:
- فیروزه عجمى: به رنگ آبى پر رنگ است. با ارزش‌ترین نوع فیروزه است و به صورت گرد یا بادامى تراش داده مى‌شود.
- فیروزه شجرى: این نوع فیروزه را به شکل‌هاى گرد، بیضوى، اشکى و چهارگوش مى‌تراشند.
- فیروزه عربى: ماشبه فیروزه شجری اما با قطر کمتر است. این نوع فیروزه نامرغوب بشمار می‌آید و به رنگ سبز کمرنگ موجود است.
- فیروزه نرم: به دانه‌هاى بسیار ریز فیروزه که براى زینت دادن اشیا به کار مى‌رود، گفته مى‌شود.
تشخیص فیروزه اصل
تشخیص اصالت فیروزه چندان آسان نیست. اما به صورت کلی باید بدانید که فیروزه آمریکا در ایران تقریبا وجود ندارد. فیروزه‌های تبت نیز سطحی صاف و رنگی روشن دارند. رگه‌های موجود در آنها نیز بسیار باریک و مویی است. این در حالیست که فیروزه‌های ایران درشت‌تر هستند و بافت زمخت‌تری نیز دارند.
اگر فروشنده مدعی شد که فیروزه اصل نیشابور را به شما می‌دهد، حتما از او شناسنامه درخواست کنید تا به جای فیروزه نیشابور، فیروزه کرمان و دامغان را با قیمت بالاتر به شما عرضه نکند.
